Καμία μοναξιά δεν είναι μικρή

Είναι γιορτές και όλοι μαζευόμαστε σε σπίτια, μαγαζιά ή σε κοινά ταξίδια σε κάποιον προορισμό. Αλλά δεν είναι για όλους έτσι. Κι αυτό ενώ μπορούμε να το δούμε, συχνά κάνουμε ότι δεν βλέπουμε. Δεν ακούσαμε. Η μουσική ήταν δυνατή.

Σε άλλα νέα, λοιπόν, υπάρχουν άνθρωποι μόνοι, που κοιμήθηκαν, μόνοι, πριν μπει η νέα χρονιά, γιατί γι’ αυτούς δεν έρχεται υποσχόμενη κάτι. Mόνοι τους θα ξυπνήσουν το πρωί. Άλλοι μπορεί να μην κοιμήθηκαν καθόλου από το κρύο έξω-γιατί δεν έχουν σπίτι-, άλλοι γιατί δεν έχουν θέρμανση στο σπίτι, άλλοι γιατί πονούσαν, άλλοι γιατί δε μπορούσαν να χωνέψουν, τη μοναξιά.

“Τι να τον κάνει ο άνθρωπος τον εαυτό του μόνος; Πρέπει να δώσει..”, θυμάμαι.

Αυτά σκέφτομαι στα τέλη μιας χρονιάς που τους περισσότερους μας συντάραξε με την ταινία της Joker (2019). Η ταινία αυτή τελειώνει μεγαλειωδώς με τον πρωταγωνιστή να λέει με πόνο ψυχής ότι ο κόσμος μας έχει καταντήσει έτσι σήμερα γιατί κανείς δεν μπαίνει στη θέση του άλλου. Και είναι στ’ αλήθεια πικρό, να μη μπορεί κάποιος να συμμετάσχει στη γιορτή, να του λείπει το εισιτήριο. Και παρ’ όλ’ αυτά κανείς να μη μπαίνει στη θέση του. Στο σημερινό πλανήτη Γη, με παραγωγή τροφής ικανής να θρέψει κάθε άνθρωπο με 1800 θερμίδες την ημέρα, με το μέσο βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων καλύτερο από ποτέ, ακόμα υπάρχουν άνθρωποι που ζουν στα όρια, της μοναξιάς και της ανασφάλειας.

Το πρόβλημα δεν υπάρχει μόνο τις γιορτές, απλά σε αυτές τυχαίνει να φαίνεται περισσότερο, γιατί όπως δεν μπορείς να κρύψεις ότι δε μπορείς να τρέξεις γρήγορα, δε μπορείς να κρύψεις και ότι δε γιορτάζεις. Υπάρχουν αρκετοί λόγοι ώστε κάποιος να μη γιορτάζει. Γιατί δεν έχει οικογένεια, ή φίλους, ή χρήματα, ή γιατί είναι άρρωστος, ή λυπημένος. Για όλους αυτούς τους ανθρώπους γράφονται αυτές οι γραμμές. Και αν κάποιος τους τις διαβάσει, να ξέρει ότι τα χέρια που τις έγραψαν προσπαθούν, ως εκεί που φτάνουν, να απαλύνουν-έστω λίγο-τον πόνο και το αδιέξοδο. Το κρίμα είναι ότι δεν προσπαθούν όλοι. Λες και ξέρουν πότε θα μετατεθούν στην άλλη πλευρά.

Όλα δανεικά είναι. Και η χαρά, τα χρήματα, και οι άνθρωποι. Θα μπορούσε κανείς να τα ονομάσει και δώρα. Τα χαιρόμαστε για κάποιες μέρες της ζωής μας-όλης ή ενός μέρους της. Και μετά αλλάζουν χέρια. Ή χάνονται και αυτά. Τι θα μας μείνει άραγε απ’ όσα μαζεύουμε και μαζεύουμε. Τα συναισθήματα και οι εμπειρίες θα μείνουν. Η ύλη και το παραπάνω που συσσωρεύουμε θα χαθεί. Οπότε προτείνω να το μοιραστούμε.

Ας επενδύσουμε το χρόνο μας στους ανθρώπους. Σε αυτή τη σύντομη και πεπερασμένη ζωή, αξίζει να κάνεις έστω και έναν άνθρωπο να αισθανθεί λιγότερο μόνος. Περισσότερο πλούσιος, με την παρουσία σου και την προσοχή σου. Δεν είναι θέμα χρημάτων, μα προσοχής και αξίας. Ο αγαπημένος μου Oscar λέει κάπου ότι “Things are because we see them”. Υπάρχει κανείς όσο κάποιος επιλέγει να τον κοιτά. Να δίνει με το βλέμμα του υπόσταση στην ύπαρξή του.

Αναρωτιέμαι, ποιος να φταίει για το σημερινό αδιέξοδο. Φταίει ο μόνος ή εμείς που τον αφήσαμε; Τελικά τι μας έμαθε ο Joker; Το τίποτα; Η ταινία φωνάζει σε κάθε σκηνή ότι τα πιο καταστροφικά διαλύματα για μία ψυχή είναι η περιφρόνηση και η απομόνωση.

Σε αυτή τη σύντομη και πεπερασμένη μας ζωή, αξίζει να κάνεις έστω και έναν άνθρωπο να αισθανθεί λιγότερο μόνος. Να νιώσει σημαντικός. Και να θυμάσαι πάντα τη φράση του Γιάννη Ρίτσου:

Καμία μοναξιά δεν είναι μικρή.

Κ.