Από τη στιγμή των πρώτων σχολικών χρόνων μαθαίνουμε μέσα από την  ασφαλή καθοδήγηση των γονέων και των δασκάλων μας μέσα από βιβλία. Η διαδικασία αυτή είναι τόσο χρήσιμη, όσο και παθητική στον τρόπο με τον οποίο μαθαίνουμε.

Όπως λέει και στο βιβλίο «4 συμφωνίες», μεταφερόμαστε από το δικό μας προσωπικό «όνειρο», στο «όνειρο» του κόσμου. Μαθαίνουμε κανόνες συμπεριφοράς για την οικογένεια, τη δουλειά, την εκκλησία. Σιγά σιγά η προσωπική περιέργεια και ο θαυμασμός που κοιτάμε τον κόσμο φεύγει, μαζί με τις ατελείωτες ερωτήσεις που κάναμε για αυτά που βλέπουμε.

Τις προάλλες ενώ οδηγούσα άκουσα στο ραδιόφωνο μια διαφήμιση στη οποία ο γιος ρώτησε τον πατέρα του γεμάτο απορία «μπαμπά γιατί ο ουρανός είναι μπλε», αυτός απάντησε «Τι  είναι πάλι αυτό;» και άλλαξε το θέμα.

Ας κάνουμε ένα βήμα πίσω..

Μια διαφημιστική ομάδα είχε ως πρότυπο το μοντέλο του γονέα που το παιδί του ρωτάει συνέχεια πράγματα για τον κόσμο γύρω του και αυτός αγανακτεί και αλλάζει θέμα. Πολύ πιθανό με τη σκέψη ότι αρκετοί γονείς θα ταυτιστούν με αυτό το πρότυπο.

(Αν θέλεις να μάθεις γιατί ο ουρανός είναι μπλε δες ένα πολύ ωραίο βίντεο από έναν Έλληνα φυσικό.)

Η παιδική περιέργεια μας, έκανε τον κόσμο να φαντάζει πιο μαγικό και ζωντανό. Όλες μας οι αισθήσεις ήταν πιο έντονες μιας και δεν είχαμε μάθει ακόμα να εντάσσουμε αυτό που βλέπουμε σε λέξεις. Ο Ρόμπερτ Γκριν στο βιβλίο Mastery,  ονομάζει την παιδική περιέργεια το «πρωτότυπο μυαλό».

Η ιδιότητα του πρωτότυπου μυαλού είναι να κοιτά πέρα από ιδέες και λέξεις ενώ παράλληλα είναι εύκαμπτο και «ανοιχτό» στον κόσμο γύρω του.

Κατά τη διάρκεια της ενηλικίωσης μας η παιδική περιέργεια ξεκινά και φθείρεται. Με τον καιρό ενστερνιζόμαστε σε τόσο μεγάλο βαθμό αυτά που έχουμε μάθει που νιώθουμε ότι απειλούμαστε αν επέλθει η οποιαδήποτε αλλαγή στο σύστημα των πιστεύω μας.

Οι υποχρεώσεις έρχονται για να μας αποπροσανατολίσουν από τις μικρές λεπτομέρειες που κοιτούσαμε όταν ήμασταν μικροί.

Παρόλο αυτά, οι ικανότητες που έχουμε μάθει από την αρχή της ενηλικίωσης μας μέχρι και σήμερα είναι εξαιρετικά χρήσιμες. Όλες οι αναποδιές που μπορεί να συναντήσουμε μας δίνουν πολύτιμα μαθήματα επιβίωσης. Ο Ρόμπερτ Γκριν ονομάζει αυτόν τον τρόπο σκέψεις το «συμβατικό μυαλό».

Παιδική περιέργεια και δημιουργικότητα

Οι περισσότεροι βρισκόμαστε στο συμβατικό μέρος του μυαλού μας. Δύσκολα θα προκαλέσουμε αυτά που έχουμε μάθει για χάρη της δημιουργικότητας μας. Όσες πληροφορίες και να μαζέψουμε και όσο καλοί και καλές να γίνουμε σε αυτό που κάνουμε δύσκολα θα περάσουμε στην δημιουργική μεριά, αμφισβητώντας αυτά που μάθαμε μέχρι τώρα. Από την άλλη, υπάρχουν άνθρωποι που τείνουν τόσο πολύ προς την παιδική περιέργεια που η δημιουργικότητα τους πετάγεται από μεριά σε μεριά χωρίς κανέναν έλεγχο, αφήνοντας λίγα περιθώρια για υπομονή και αφοσίωση σε μια συγκεκριμένη ενασχόληση. Είτε αυτή η ενασχόληση είναι δουλειά είτε είναι χόμπι.

Οι δημιουργικοί άνθρωποι είναι αυτοί που έχουν «φυλάξει» μαζί τους ένα μεγάλο μέρος της παιδικής περιέργειας, το οποίο μεταφέρεται στη δουλειά τους. Παρόλες τις πιέσεις των υποχρεώσεων που έχουν μπορούν να φέρνουν σε ζωή το παιδί που κρύβουν μέσα τους.

Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν χρησιμοποιούν την συμβατική πλευρά του μυαλού τους. Είναι αρκετά χαζό να πετάξεις όλες τις γνώσεις και τις χρήσιμες συνήθειες που έχεις μαζέψει στο όνομα της παιδικής περιέργειας.

Ίσως και εκεί να κρύβεται το μυστικό:

«Μια εναρμονισμένη σχέση μεταξύ της παιδικής περιέργειας και του άκαμπτου αλλά χρήσιμου μυαλού μας»

Σχετικό άρθρο: Πως η ανθρώπινη περιέργεια οδηγεί στη γνώση