Σκέψου την τελευταία φορά που θύμωσες.
Ποιος ήταν υπεύθυνος για τον θυμό που είχες;
Ποιος/α έφταιγε;
Ποιος έκανε κάτι που σε εκνεύρισε;
Γενικότερα, ποιος φταίει όταν θυμώνεις;
Aν θέλεις πάρε 2-3 λεπτά να το σκεφτείς…
Αν η απάντηση σου περιλαμβάνει κάποιον/α άλλον/άλλη πέρα από τον εαυτό σου τότε αυτό το άρθρο είναι για σένα.
«Αιτία» και «ερέθισμα» : Ποια είναι η διαφορά τους;
Στο βιβλίο μη-βίαιη επικοινωνία, o Marshall Rosenberg ήταν σύμβουλος σε μια Σουηδική φυλακή σε κάποια φάση της καριέρας του. Στόχος του, στο σωφρονιστικό ίδρυμα ήταν να μάθει στους κρατούμενους να εκφράζουν τον θυμό τους χωρίς σωματική ή λεκτική βία.
Συνομιλία με έναν κρατούμενο :
Αρχίζει ο κρατούμενος, «Πριν από τρις βδομάδες ζήτησα κάτι από την διοίκηση της φυλακής και ακόμα δεν μου έχουν απαντήσει»
–Όταν συνέβη αυτό ένιωσες θυμό. Γιατί;
–Μόλις σου είπα. Θύμωσα επειδή δεν απάντησαν στο αίτημα μου
Το παραπάνω είναι ένα κλασσικό παράδειγμα κατά το οποίο συγχέουμε την αιτία με το ερέθισμα. Πιστεύουμε μέσα πως φταίει ο άνθρωπος που έχουμε απέναντι μας και όχι εμείς.
Οποιαδήποτε πράξη είναι ουδέτερη. Η κινητήριος δύναμη τις περισσότερες φορές είναι οι ίδιες οι σκέψεις για αυτήν την πράξη, καθώς και τα συναισθήματα που δημιουργούνται.
Τις προάλλες ήμουν στο αμάξι με τον αδερφό μου, ένα άλλο αμάξι πέρασε από ένα STOP και παραλίγο να τρακάρουμε.
Τρακάραμε;
Όχι…
Παρόλο αυτά, έπιασα τον εαυτό να νευριάζει μόνο και μόνο με τη σκέψη «Τι μπορεί να έχει συμβεί.»
Συνέβη κάτι;
Όχι…
Ποιος είναι ο λόγος που νευρίασα και πιο είναι το ερέθισμα; Οι σκέψεις μου ή ο άνθρωπος που πέρασε με STOP; Ποιός φταίει;
Ουσιαστικά έχουμε αναπτύξει μηχανισμούς για να το ρίχνουμε στους «άλλους».
Από πού προήλθε η αποποίηση των ευθυνών των συναισθημάτων μας;
Όλα τα πράγματα από κάπου ξεκινάνε. Σε έρευνες που έχουν γίνει, ανακαλύφθηκε ότι τα νεογέννητα παιδιά έχουν από πριν κάποια αίσθηση δικαιοσύνης , τι είναι φαινομενικά «καλό» και τι «κακό», πριν καν λάβουν μαθήματα ηθικής (βιβλίο: Super Brain). Είναι άραγε το φαινόμενο της αποποίησης των ευθυνών των συναισθημάτων μας «εγκατεστημένο» μέσα μας ή το μαθαίνουμε στην πορεία;
Γυρνώντας πίσω στο βιβλίο, πολλά παιδία μπορεί να ακούνε τη φράση «Η μαμά και ο μπαμπάς στεναχωριούνται όταν παίρνεις κακούς βαθμούς», οδηγούνται στο να πιστεύουν ότι η συμπεριφορά τους είναι η αιτία για τον πόνο των γονιών τους.
Το «κρεσέντο» αυτής της χειραγώγησης μπορεί να παρατηρηθεί στις σχέσεις όπου ακούγονται φράσεις όπως «Με πληγώνει αυτό που κάνεις».
Ας μην μας παίρνει από κάτω όμως, μιας η συνειδητοποίηση μερικών μηχανισμών της ανθρώπινης συμπεριφοράς είναι η αρχή για την αλλαγή τους.